ผ่านฉลุย! กฎหมายคุ้มครองกลุ่มชาติพันธุ์ฉบับแรกของไทยผ่านสภาแล้ว
สภาผู้แทนราษฎรผ่านร่างกฎหมายฉบับแรกของไทย เพื่อคุ้มครองสิทธิทางวัฒนธรรมและวิถีชีวิตของกลุ่มชาติพันธุ์
เมื่อวันพุธที่ผ่านมา สภาผู้แทนราษฎรมีมติเห็นชอบการแก้ไขของวุฒิสภาต่อร่างพระราชบัญญัติ ส่งผลให้กฎหมายฉบับแรกของประเทศไทยที่รับรองสิทธิและคุ้มครองวิถีชีวิตของกลุ่มชาติพันธุ์ใกล้เข้าสู่การประกาศใช้
สภาผู้แทนราษฎรเห็นชอบการแก้ไขของวุฒิสภา
สภามีมติเป็นเอกฉันท์ 421 เสียง เห็นชอบต่อการแก้ไขของวุฒิสภาในร่างพระราชบัญญัติส่งเสริมและคุ้มครองวิถีชีวิตกลุ่มชาติพันธุ์ โดยไม่มีเสียงคัดค้าน
วุฒิสภาได้ผ่านร่างกฎหมายในวาระที่สามเมื่อวันที่ 8 มกราคม โดยมีการแก้ไขถ้อยคำบางประการโดยไม่เปลี่ยนหลักการสำคัญของร่างกฎหมาย หนึ่งในการแก้ไขหลักคือ การเปลี่ยนคำว่า “กลุ่มคน” เป็น “คนไทย” ในคำจำกัดความของกลุ่มชาติพันธุ์
การแก้ไขหลักในร่างกฎหมาย
วุฒิสภาได้ระบุว่า กลุ่มชาติพันธุ์หมายถึง ประชาชนไทยที่อาศัยอยู่ร่วมกันเป็นกลุ่มหนึ่งหรือหลายกลุ่ม มีถิ่นกำเนิดและถิ่นที่อยู่ในประเทศไทย มีอัตลักษณ์ร่วมกัน และพัฒนาวัฒนธรรม ภาษา วิถีชีวิต ภูมิปัญญา และความเชื่อ ที่ยึดโยงกับประเพณีหรือประวัติศาสตร์ทางวัฒนธรรมที่เชื่อมโยงกับสังคมไทย
นอกจากนี้ ในหมวดที่ 5 ของร่างกฎหมาย วุฒิสภาได้เปลี่ยนคำว่า “ธรรมนูญ” เป็น “ข้อบังคับ” ในส่วนที่เกี่ยวกับการจัดการเขตพื้นที่คุ้มครองวิถีชีวิตของกลุ่มชาติพันธุ์
ขั้นตอนต่อไป: ส่งขึ้นทูลเกล้าฯ เพื่อประกาศใช้
เนื่องจากการแก้ไขของวุฒิสภามีสาระสำคัญ จึงต้องนำกลับมาให้สภาผู้แทนราษฎรพิจารณา และเมื่อได้รับความเห็นชอบแล้ว ร่างกฎหมายนี้จะถูกส่งขึ้นทูลเกล้าฯ เพื่อประกาศเป็นกฎหมายต่อไป
แพทองธาร แสดงความยินดีกับกลุ่มชาติพันธุ์
นางสาวแพทองธาร ชินวัตร นายกรัฐมนตรี (ที่อยู่ระหว่างถูกสั่งพักงาน) และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม ได้แสดงความยินดีกับกลุ่มชาติพันธุ์หลังจากร่างกฎหมายผ่านสภา
“วันนี้ถือเป็นหมุดหมายสำคัญของสังคมไทย เป็นสิ่งที่กลุ่มชาติพันธุ์รอคอยมาอย่างยาวนาน เพื่อรับรองสิทธิทางวัฒนธรรม โอกาส และคุณภาพชีวิตที่มีศักดิ์ศรีและความภาคภูมิใจ” แพทองธารกล่าว
ส่งเสริมความหลากหลายทางวัฒนธรรมและความเท่าเทียม
แพทองธารกล่าวเพิ่มเติมว่า ร่างกฎหมายฉบับนี้จะช่วยส่งเสริมศักยภาพของกลุ่มชาติพันธุ์โดยอิงจากวัฒนธรรมของตนเอง พร้อมทั้งปกป้องวิถีชีวิตของกลุ่มเหล่านี้
การผ่านกฎหมายฉบับนี้ยังเป็นการส่งสารถึงประชาคมโลกว่า ประเทศไทยให้คุณค่ากับความหลากหลายทางวัฒนธรรมอย่างเท่าเทียมและยอมรับทุกกลุ่มอย่างเปิดกว้าง
“ขอแสดงความยินดีกับพี่น้องชาติพันธุ์ในหมุดหมายครั้งประวัติศาสตร์ ที่สังคมไทยจะโอบรับทุกกลุ่มวัฒนธรรมในฐานะพลังสร้างสรรค์ของประเทศ” แพทองธารกล่าวเสริม
หลักการสำคัญของร่างกฎหมาย
ร่างกฎหมายฉบับนี้ยึดตามบทบัญญัติมาตรา 70 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560 โดยมีหลักการสำคัญ 3 ข้อ ได้แก่:
การคุ้มครองสิทธิทางวัฒนธรรม: ป้องกันการละเมิดสิทธิ และรับประกันการเข้าถึงสิทธิขั้นพื้นฐานของกลุ่มชาติพันธุ์
การส่งเสริมศักยภาพ: สร้างโอกาสในการพัฒนา
ความเท่าเทียม: ให้การปฏิบัติอย่างเป็นธรรมและเท่าเทียมต่อทุกกลุ่ม
5 ประเด็นหลักในร่างกฎหมาย
สิทธิพื้นฐานและการคุ้มครอง (มาตรา 5–12): รับรองสิทธิและเสรีภาพ ป้องกันการเลือกปฏิบัติตามเชื้อชาติ
กลไกบริหารแบบบูรณาการ (มาตรา 13–20): จัดตั้งคณะกรรมการคุ้มครองและส่งเสริมวิถีชีวิตกลุ่มชาติพันธุ์ มีนายกรัฐมนตรีเป็นประธาน และมีตัวแทนจากหน่วยงานต่างๆ อาทิ กลุ่มชาติพันธุ์ ผู้เชี่ยวชาญ และองค์กรพัฒนา
การมีส่วนร่วมของกลุ่มชาติพันธุ์ (มาตรา 21–31): จัดตั้งสภาคุ้มครองและส่งเสริมวิถีชีวิตกลุ่มชาติพันธุ์แห่งชาติ เป็นศูนย์กลางประสานงานและแลกเปลี่ยนองค์ความรู้
ฐานข้อมูลกลุ่มชาติพันธุ์ (มาตรา 32–36): จัดตั้งฐานข้อมูลระดับชาติ เพื่อการคุ้มครองและส่งเสริม
มาตรการเชิงบวก (มาตรา 37–42): กำหนดพื้นที่จัดการร่วม เพื่อเคารพกฎหมายคุ้มครองกลุ่มชาติพันธุ์พสิทธิของชุมชน และอนุรักษ์ทรัพยากรอย่างยั่งยืน
แปลจาก ข่าวต้นฉบับภาษาอังกฤษ